Konkurs Teatrów Amatorskich Melpomena to impreza skierowana do amatorskich teatrów z Polski oraz spoza jej granic.
Pierwsza Melpomena odbyła się w 2004 roku w dniach 19 i 20 listopada a pełna jej nazwa brzmiała „I Jesienny Konkurs Teatrów Młodzieżowych Melpomena 2004”. Wzięło w niej udział pięć grup teatralnych – wszystkie prezentowały swe spektakle tylko jednego dnia, dzień drugi przeznaczony był na zwiedzanie Środy Wielkopolskiej, podsumowania, konsultacje i wręczenie nagród. Organizatorami Melpomeny byli Wojewódzka Bibliotek Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu oraz Ośrodek Kultury w Środzie Wielkopolskiej. Inicjatorką i pomysłodawczynią Melpomeny jest pani Wioletta Narkowicz-Urbańska, ówczesna pracownica Ośrodka Kultury.
Kolejna Melpomena odbyła się niemal dokładnie po roku – 18 i 19 listopada 2005. Tym razem w przeglądzie wzięło udział już dziewięć grup teatralnych, które zaprezentowały jedenaście spektakli.
Rok 2006 to znów dziewięć wielkopolskich teatrów i kolejne dwa dni (15 i 16 listopada) kontaktu z teatrem amatorskim na wysokim poziomie.
W listopadzie 2007 roku IV Jesienny Konkurs Teatrów Młodzieżowych zgromadził w Środzie Wielkopolskiej już dziesięć zespołów teatralnych. Poza, już stałymi bywalcami konkursu pojawiło się trochę „nowych twarzy”. Poziom spektakli pozostał ten sam – bardzo wysoki.
W „V Jesiennym Przeglądzie Teatrów Młodzieżowych Melpomena 2008” wzięło udział trzynaście grup teatralnych, a jedną z atrakcji okazał się niespodziewany koncert członka jury – Wojciecha Gęsickiego.
W 2009 roku nastąpił przełom. Z organizacji imprezy wycofała się Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury. Organizatorzy z Ośrodka Kultury wprowadzili kilka zmian. Pojawiły się warsztaty teatralne oraz konkursowa gazetka. W Melpomenie 2009 wzięło udział 14 zespołów. Komisja Artystyczna zdecydowała się przyznać nagrodę Grand Prix dla Niegrzecznych Dzieci z Suchego Lasu.
W ciągu trzech kolejnych lat Melpomena objęła swym zasięgiem kolejne województwa: mazowieckie, kujawsko-pomorskie, łódzkie, małopolskie, śląskie oraz dolnośląskie. W 2010 roku w Melpomenie wzięłoudział 15 zespołów: Teatr Osobno ze Środy Wielkopolskiej (3. miejsce), Teatr Fenomen z Witkowa, Maska z Trąbczyna, Zielona Goś i Karamba z Murowanej Gośliny, Debiut z Przykony (2. miejsce), Teatr Przyjaciel Diabła z Mielżyna, Draga z Czarnkowa (1. miejsce), OK z Mikstatu, Incognito z Przedcza, Przy Okazji i Novi z Tarnowa Podgórnego, Koło Teatralne Orbita ze Słupcy, Grupa Teatralna Od Dzisiaj z Bielawy, Teatr Variété z Wągrowca (Grand Prix).
W 2011 roku w konkursie wzięło udział 13 zespołów: Novi z Tarnowa Podgórnego, Teatr Bez Nazwy z Przedcza, Koło Teatralne Orbita ze Słupcy, Grupa Teatralna Bez Nazwy z Owińsk (1. miejsce), Endemit z Siedlec, Teatr Poezji Lotka z Trzcianki, Krzesiwo z Warszawy(2. miejsce), Niby Nic z Kalisza (Grand Prix)., Debiut z Przykony, Paulina Sułkowska z Mrozów, Teatr Szpilka Mini z Turku (3. miejsce), Niezależny Teatr Dawka Śmiertelna z Mysłowic oraz Teatr Od Dzisiaj z Bielawy.
Do udziału w Melpomenie 2012 zostało zaproszonych 13 grup teatralnych z całej Polski. Komisja kwalifikacyjna miała nie lada problem, by spośród 35 zgłoszeń wybrać tych najlepszych. Po burzliwych dyskusjach udało się wybrać teatry, które w tym roku zaprezentowały się na konkursie. Były to: Koło Teatralne Orbita ze Słupcy, Teatr „Szpilka” z Turku, Debiut z Przykony, Pompon z Czerwonaka, Kamago z Pakości, Teatr Bajek Nogajskich z Radomska, Teatr Nieco Większych Form z Krakowa, Grupa Teatralna KOŁO z Wrześni, Teatr „Fenomen” z Witkowa, Zespół teatralny NOVI z Tarnowa Podgórnego, Grupa Teatralna „ZAWIAS” z Oświęcimia, „Przy Okazji” z Tarnowa Podgórnego oraz Teatr Bez Nazwy z Przedcza. Zdobywcą Grand Prix okazała się Grupa Teatralna KOŁO z Wrześni.
W latach 2010 – 2012 Melpomena była dofinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. Dzięki temu uczestnicy mogli być zwolnieni z wszelkich opłat akredytacyjnych.
W roku 2013 odbyła się dziesiąta jubileuszowa Melpomena. Wzięło w niej udział 12 zespołów. Grand Prix konkursu zdobyła Grupa Teatralna “Bez Nazwy” z Owińsk. W jury konkursu zasiedli – Małgorzata Łodej-Stachowiak, Michał Grudziński oraz Piotr Dobrowolski.
W 2014 roku odbyła się 11 edycja imprezy, jednocześnie konkurs zmienił swoją nazwę – otwierając się na zespoły zarówno dziecięce jak i grupy dorosłych zrezygnowaliśmy z wyrażenia MŁODZIEŻOWYCH. Od 11 edycji impreza staje się konkursem teatrów AMATORSKICH. Mimo, że idea “od przedszkola do opola” jest dość kontrowersyjna to wiemy, że spotkanie międzypokoleniowe jest jednym z elementów tworzących niepowtarzalną atmosferę naszego konkursu. Grand Prix Melpomeny 2014 zdobył TEATR IM. STEFANA BATOREGO, z Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Batorego w Chorzowie za spektakl „Manifest”.
W 2015 roku podczas 12. Melpomeny 1. miejsce – Grand Prix Melpomeny zdobył TEATR TU z Czarnkowa.
13. odbyła się w dniach 18-20 listopada. W konkursie wzięło udział 14 grup. Opiekę merytoryczną nad konkursem sprawował Teatr Nowy w Poznaniu. Konkurs był realizowany w ramach projektu „Promocja dziedzictwa kulturowego regionu średzkiego poprzez poprawę dostępności do wydarzeń kulturalnych i popularyzację uczestnictwa w kulturze” współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020.
14 edycja odbyła się w dniach 17-19 listopada. Komisja konkursowa obejrzała 10 spektakli. Grand Prix Melpomeny 2017 otrzymał Teatr Przebudzeni z Ostródy. Konkurs otrzymał opiekę merytoryczną Studia Aktorskiego STA z Poznania a zwycięskie zespoły zostały zaproszone przez p. E. Obrębowską-Piasecką z Centrum Sztuki Dziecka do prezentacji spektakli na Scenie Wspólnej w Poznaniu.
15. edycja odbyła się w dniach 23-25 listopada. Wydarzenie zostało objęte dofinansowaniem ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W konkursie wzięło udział 14 spektakli. Po raz pierwszy na deskach konkursu pojawił się zespół z zagranicy – czeski zespół Divadlo Point z Prostejova. Nagrodę Główną – Grand Prix Melpomeny 2018 zdobył Teatr TU z Czarnkowa za spektakl „Szczurzysyn” 1. Miejsce ex aequo dla zespołów: – Teatru Amatorskiego w Mosinie BEZ KURYTNY z Mosiny za spektakl „Wszyscy jesteśmy podejrzani” – Teatr Bynajmniej z Wieliczki za spektakl „Don Kichot” 2. Miejsce dla Angeliki Sokólskiej za spektakl „Ja, Mania”.
16. edycja odbędzie się w dniach 25-27 października 2019.